Rozliczenia

Rozpoczęcie działalności gospodarczej wiąże się często z kosztami wynajęcia lokalu, który 
jest wykorzystywany np. do produkcji lub jako siedziba firmy. Wydatek ten wyeliminują osoby 
zawierające umowę użyczenia lokalu będącego własnością członka rodziny, np. rodzica. Nie 
będą one też z tego tytułu obciążone PIT. 

– Oddanie lokalu do używania na podstawie takiej umowy na gruncie przepisów podatkowych jest 
świadczeniem nieodpłatnym – tłumaczy Małgorzata Dzedzej, konsultant podatkowy w Instytucie 
Studiów Podatkowych.

Wartość świadczenia ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie 
zawarcia umowy najmu lokalu. Trzeba pamiętać, że do przychodów z działalności gospodarczej 
zalicza się również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych 
świadczeń. Nieodpłatne świadczenie otrzymane od osób z bliskiej rodziny jest jednak 
zwolnione z PIT. Wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku 
dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

– Zwolnienie przysługuje, jeżeli umowa użyczenia została zawarta z osobą zaliczaną do I i II 
grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, czyli z członkiem 
rodziny – przypomina Małgorzata Dzedzej.

Zgodnie z ustawą z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 
93, poz. 768) do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, 
zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. W II grupie znaleźli się: zstępni 
rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i 
rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych.

W opisanej sytuacji nie wystąpią także skutki na gruncie VAT. Małgorzata Dzedzej podkreśla, 
że opodatkowaniu tym podatkiem zasadniczo podlegają usługi odpłatne, gdy są wykonywane przez 
podatnika VAT działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Działalność 
gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości 
niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

– W przypadku oddania lokalu do używania na podstawie umowy użyczenia ta przesłanka nie jest 
spełniona – mówi Małgorzata Dzedzej.

Jeżeli zatem osoba, która użycza lokal, nie prowadzi działalności gospodarczej, to należy 
uznać, że nieodpłatne świadczenie, jakim jest użyczenie lokalu, nie będzie podlegało 
opodatkowaniu VAT.

Ważne

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony 
lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy

 

Źródło: Pani Magdalena Majkowska